Google-Extended Là Gì? Ảnh Hưởng Thế Nào Đến Website

Trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ, việc kiểm soát các dữ liệu từ website của bạn được sử dụng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ Google-Extended là gì? Cách hoạt động của Google-Extended, tác động đến nội dung web, và cách bật hoặc chặn để kiểm soát việc dữ liệu của bạn có được AI của Google sử dụng hay không.

Giới thiệu tổng quan về Google-Extended

1.1 Google-Extended là gì?

Google-Extended là một user-agent do Google phát triển, cho phép chủ sở hữu trang web quyết định liệu nội dung của họ có thể được dùng để huấn luyện các mô hình AI như Gemini hay không. Nói cách khác, khi website của bạn cho phép Google-Extended truy cập, nội dung trên trang có thể được sử dụng để huấn luyện và cải thiện các sản phẩm AI như chatbot, trợ lý ảo, công cụ tìm kiếm nâng cao…

1.2 Bối cảnh ra đời

Google-Extended ra đời trong thời điểm mà các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) như ChatGPT, Gemini,… phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi khối lượng dữ liệu khổng lồ từ các trang web để cải thiện độ chính xác và khả năng hiểu ngôn ngữ tự nhiên. Chính vì thế, việc hiểu rõ và điều chỉnh Google-Extended sẽ giúp bạn bảo vệ nội dung, đồng thời ra quyết định phù hợp với chiến lược SEO và phát triển thương hiệu trên nền tảng AI.

1.3 Lý do Google phát triển tính năng này

Google ra mắt Google-Extended nhằm phản hồi nhu cầu ngày càng tăng của cộng đồng quản trị website về tính minh bạch và quyền kiểm soát dữ liệu. Trong bối cảnh AI ngày càng phụ thuộc vào khối lượng dữ liệu lớn để huấn luyện, các doanh nghiệp và nhà xuất bản nội dung muốn biết rõ: ai đang thu thập dữ liệu của họ, và để làm gì. Tính năng này cũng đánh dấu bước đi rõ ràng của Google trong việc đặt lợi ích của nhà xuất bản vào trung tâm, thay vì thu thập dữ liệu mặc định như trước.

Mục đích của Google-Extended

Google-Extended không phải là một công cụ bắt buộc hay mặc định như Googlebot. Thay vào đó, nó được thiết kế như một công cụ “tùy chọn”, với mục đích chính là trao quyền kiểm soát dữ liệu cho chủ sở hữu website. Điều này mang lại quyền kiểm soát rõ ràng hơn về cách nội dung web được sử dụng, đặc biệt trong bối cảnh các AI ngày càng phổ biến và thông minh hơn.

Cách Google-Extended hoạt động

Google-Extended hoạt động giống như các bot truyền thống khác của Google nhưng với mục đích hoàn toàn khác biệt: phục vụ huấn luyện AI. Nó được nhận diện thông qua user-agent có tên là Google-Extended, và bạn có thể cho phép hoặc chặn nó trong file robots.txt – tệp cấu hình thường đặt tại thư mục gốc của website. Đây là cách phổ biến mà các quản trị viên website sử dụng để kiểm soát hoạt động thu thập dữ liệu từ các bot.

Nếu bạn muốn từ chối quyền truy cập của Google-Extended, chỉ cần thêm dòng User-agent: Google-Extended và Disallow: / vào robots.txt. Ngược lại, nếu không thêm gì, mặc định Google-Extended được phép thu thập dữ liệu.

Khi được phép truy cập, Google-Extended sẽ thu thập nội dung trên website của bạn để sử dụng trong quá trình huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như Gemini, một trong những hệ thống AI tiên tiến của Google. Những dữ liệu này giúp AI hiểu ngữ cảnh, học ngôn ngữ, cải thiện khả năng trả lời câu hỏi và đưa ra phản hồi thông minh hơn. Đây là một phần trong chiến lược dài hạn của Google để tích hợp AI vào các sản phẩm và dịch vụ của họ, từ tìm kiếm nâng cao đến trợ lý ảo. Tuy nhiên, nếu bạn không muốn nội dung của mình trở thành một phần trong dữ liệu huấn luyện, bạn có thể chặn Google-Extended một cách minh bạch và đơn giản.

Cách bật hoặc chặn Google-Extended trong robots.txt

Để chặn hoàn toàn Google-Extended, bạn chỉ cần thêm đoạn mã sau vào robots.txt:

User-agent: Google-Extended

Disallow: /

Câu lệnh trên có nghĩa là: không cho phép bot có tên Google-Extended truy cập bất kỳ phần nào của website. Khi Google đọc file này, hệ thống AI của họ sẽ loại trừ toàn bộ nội dung trang web của bạn khỏi quá trình huấn luyện mô hình ngôn ngữ như Gemini.

Hướng dẫn vị trí thêm vào file robots.txt:

• Mở file robots.txt tại thư mục gốc của website (thường có đường dẫn dạng: https://tenmiencuaban.com/robots.txt)
• Thêm đoạn mã chặn Google-Extended vào cuối file hoặc tại vị trí phù hợp tùy theo cấu trúc quản lý bot khác đã có sẵn.
• Lưu lại và đảm bảo tệp này có thể được truy cập công khai (bạn có thể kiểm tra bằng cách mở URL tenmiencuaban.com/robots.txt trên trình duyệt).

Trường hợp cần disallow từng phần:

Nếu bạn chỉ muốn chặn Google-Extended truy cập một phần nội dung nhất định (ví dụ như thư mục blog, thư viện tài nguyên, hoặc bài viết độc quyền), bạn có thể điều chỉnh lại cú pháp như sau:

User-agent: Google-Extended

Disallow: /blog/

Disallow: /downloads/

Như vậy, chỉ các thư mục được chỉ định mới bị chặn, trong khi phần còn lại của website vẫn có thể được Google-Extended thu thập để phục vụ AI.

Việc sử dụng robots.txt là một cách nhẹ nhàng, minh bạch và hiệu quả để bạn chủ động kiểm soát mức độ tiếp cận dữ liệu của các hệ thống AI hiện đại mà không cần dùng đến bất kỳ plugin, công cụ bảo mật phức tạp hay cấu hình kỹ thuật nâng cao nào.

Khi nào nên bật, khi nào nên chặn Google-Extended

Việc bật hay chặn Google-Extended là quyền lựa chọn hoàn toàn thuộc về chủ sở hữu website, tùy thuộc vào chiến lược nội dung, mục tiêu phát triển và mức độ kiểm soát dữ liệu mà bạn mong muốn. Không có câu trả lời chung cho tất cả, nhưng dưới đây là những gợi ý cụ thể giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp nhất cho website của mình.

Nếu bạn sở hữu một blog cá nhân, website doanh nghiệp, trang chia sẻ kiến thức hoặc nền tảng muốn tăng nhận diện thương hiệu, việc bật Google-Extended có thể là một lựa chọn chiến lược.

Đối với các trang báo chí, nhà xuất bản nội dung, tổ chức nghiên cứu, hoặc website cung cấp thông tin chuyên sâu độc quyền, việc chặn Google-Extended là một biện pháp cần thiết để tránh việc nội dung bị AI học lại và tổng hợp mà không ghi nguồn. Điều này giúp bạn giữ được giá trị gốc của nội dung, hạn chế rủi ro bị sao chép, giảm khả năng bị cạnh tranh từ chính các công cụ tổng hợp thông tin do AI tạo ra. Ngoài ra, trong một số lĩnh vực nhạy cảm như luật, y tế, tài chính hoặc nội dung tính phí, việc kiểm soát quyền truy cập dữ liệu cũng liên quan đến bảo mật và trách nhiệm pháp lý.

Cuối cùng, quyết định bật hay chặn Google-Extended nên được đặt trong bối cảnh tổng thể về chiến lược dữ liệu của doanh nghiệp. Nếu bạn coi nội dung là một tài sản có thể chia sẻ để phát triển thương hiệu, hãy bật. Ngược lại, nếu bạn coi nội dung là lợi thế cạnh tranh cần được bảo vệ, hãy chặn. Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp cả hai hướng tiếp cận bằng cách chỉ cho phép Google-Extended truy cập một phần nhất định của website (ví dụ: các trang public, bài viết cũ), trong khi vẫn chặn các trang mới, bài viết cao cấp hoặc dữ liệu quan trọng.

Tác động đến SEO và khả năng hiển thị

Một trong những câu hỏi phổ biến nhất khi nhắc đến Google-Extended là: “Việc bật hay tắt nó có ảnh hưởng đến SEO hay không?” Câu trả lời ngắn gọn là không ảnh hưởng trực tiếp đến SEO truyền thống, vì vậy việc bạn bật hay tắt nó không làm website bị mất index hay tụt hạng trên Google Search. Các yếu tố xếp hạng truyền thống như chất lượng nội dung, tốc độ tải trang, liên kết nội bộ hay backlink vẫn là những tiêu chí chính ảnh hưởng đến SEO – và những yếu tố này không bị can thiệp bởi Google-Extended.

Tuy nhiên, nếu nhìn rộng hơn trong bối cảnh AI đang thay đổi cách người dùng tìm kiếm và tiếp cận thông tin, Google-Extended vẫn có thể tác động gián tiếp đến khả năng hiển thị nội dung của bạn trong tương lai gần.

Khi bạn cho phép Google-Extended truy cập nội dung website, điều đó đồng nghĩa với việc bạn đang cho phép Google sử dụng nội dung của mình để huấn luyện các mô hình AI như Gemini. Dù không hiển thị rõ ràng như việc xếp hạng trên Google Search, nhưng trong thực tế, nội dung được sử dụng trong quá trình huấn luyện có thể giúp bạn tăng khả năng được AI trích dẫn hoặc đề xuất trong các sản phẩm AI của Google. Ví dụ, nếu người dùng hỏi Gemini một câu hỏi liên quan đến lĩnh vực bạn đang cung cấp thông tin, nội dung từ website bạn có thể được tham chiếu hoặc gợi ý. Điều này mang lại lợi ích gián tiếp về nhận diện thương hiệu, đặc biệt trong tương lai khi các nền tảng AI trở thành kênh tìm kiếm phổ biến như Google Search hiện tại.

Ngược lại, khi bạn chặn Google-Extended, nội dung website sẽ không bị thu thập để phục vụ huấn luyện AI của Google. Bạn sẽ mất cơ hội được hiện diện trong các mô hình AI này, nhưng vẫn giữ được quyền kiểm soát chặt chẽ đối với dữ liệu. Điều này phù hợp nếu bạn ưu tiên bảo mật, bản quyền hoặc nội dung độc quyền không muốn chia sẻ công khai.

So sánh Google-Extended với các bot khác của Google

Google hiện có nhiều loại bot (hay còn gọi là user-agent), mỗi loại phục vụ cho một mục đích riêng biệt. Để tránh nhầm lẫn và đưa ra quyết định đúng trong việc cấu hình robots.txt, việc hiểu rõ sự khác nhau giữa Google-Extended và các bot còn lại là rất quan trọng.

Googlebot là bot phổ biến và quen thuộc nhất, được sử dụng để thu thập dữ liệu trang web nhằm lập chỉ mục và xếp hạng trên Google Search. Đây là bot chính phục vụ cho hoạt động SEO. Nếu bạn chặn Googlebot, website của bạn có thể không được hiển thị hoặc tụt thứ hạng trên Google, vì vậy Googlebot gần như luôn cần được cho phép hoạt động để đảm bảo khả năng hiển thị tìm kiếm.

AdsBot là bot kiểm tra nội dung trên các trang đích của quảng cáo Google Ads. Nó được dùng để đánh giá chất lượng trang, tốc độ tải và mức độ phù hợp với quảng cáo. Việc chặn AdsBot có thể ảnh hưởng đến điểm chất lượng quảng cáo (Quality Score) và hiệu quả chạy chiến dịch.

ImageBot là bot chuyên thu thập hình ảnh từ các website để phục vụ cho kết quả tìm kiếm hình ảnh của Google. Nếu bạn muốn hình ảnh trên website của mình xuất hiện nhiều hơn trong Google Image Search, bạn nên cho phép ImageBot truy cập và đọc dữ liệu hình ảnh, đồng thời tối ưu thêm các thuộc tính như alt, tên file, và sitemap hình ảnh.

Google-Extended, khác với các bot trên, không phục vụ cho tìm kiếm, quảng cáo hay hình ảnh, mà chỉ hoạt động để thu thập nội dung website phục vụ huấn luyện các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI). Nó không có ảnh hưởng đến thứ hạng SEO, không đánh giá tốc độ trang hay nội dung quảng cáo, và hoàn toàn tách biệt khỏi Googlebot.

Câu hỏi thường gặp

– Có bắt buộc phải bật Google-Extended không?

Google-Extended là một user-agent tùy chọn và hoàn toàn không bắt buộc. Nếu bạn không muốn Google sử dụng nội dung trên website của mình để huấn luyện các mô hình AI như Gemini, bạn có thể chặn Google-Extended thông qua file robots.txt. Việc bật hay chặn hoàn toàn là quyết định của bạn, và không ảnh hưởng đến thứ hạng tìm kiếm trên Google.

– Nếu tắt Google-Extended thì website có bị tụt top không?

Google-Extended không ảnh hưởng đến Googlebot, nên việc chặn nó không tác động đến SEO truyền thống hay thứ hạng từ khóa trên Google Search. Bạn có thể tắt Google-Extended mà vẫn duy trì chiến lược tối ưu hóa tìm kiếm như bình thường.

– Website mới có nên chặn Google-Extended không?

Điều này tùy thuộc vào chiến lược phát triển của bạn. Nếu bạn muốn tăng khả năng nhận diện thương hiệu và mở rộng phạm vi tiếp cận thông qua các nền tảng AI, thì không nên chặn. Ngược lại, nếu nội dung của bạn mang tính độc quyền, cần được bảo vệ ngay từ đầu, hoặc bạn chưa sẵn sàng chia sẻ công khai dữ liệu, thì nên chặn. Dù là website mới hay lâu năm, quyết định chặn hay bật nên dựa trên mục tiêu dài hạn và giá trị dữ liệu của bạn.

– Làm sao để biết Google-Extended có đang truy cập website của tôi không?

Bạn có thể kiểm tra log truy cập máy chủ (server log) để xem các yêu cầu từ user-agent “Google-Extended”. Ngoài ra, nếu bạn sử dụng dịch vụ CDN hoặc hệ thống giám sát lưu lượng nâng cao, có thể cấu hình để theo dõi và thống kê số lượt truy cập từ bot này. Tuy nhiên, hiện tại Google chưa cung cấp công cụ kiểm tra trực tiếp như với Googlebot trong Search Console.

Kết luận

Google-Extended là một công cụ mới trong hệ sinh thái của Google, phản ánh xu hướng phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo và nhu cầu kiểm soát dữ liệu trên môi trường số. Với vai trò là một user-agent tùy chọn, Google-Extended cho phép bạn chủ động quyết định có cho phép hay từ chối việc sử dụng nội dung website vào huấn luyện các mô hình AI như Gemini. Đây không phải là một yếu tố ảnh hưởng đến SEO truyền thống, nhưng lại là một thành phần quan trọng trong chiến lược dữ liệu và quản lý nội dung hiện đại.

Việc bật hay chặn Google-Extended không có câu trả lời đúnghay sai tuyệt đối, mà phụ thuộc vào từng loại website và mục tiêu của người vận hành

• Đối với doanh nghiệp: Nếu bạn muốn thương hiệu có cơ hội được đề cập trong các sản phẩm AI của Google trong tương lai, hãy cân nhắc cho phép Google-Extended truy cập. Điều này có thể giúp mở rộng mức độ hiện diện thương hiệu theo những cách mới mẻ, vượt xa các kênh marketing truyền thống.
• Đối với các blogger và nhà sáng tạo nội dung: Hãy xác định xem nội dung của bạn mang tính chia sẻ cộng đồng hay mang tính cá nhân, độc quyền. Nếu bạn muốn nội dung được AI học hỏi để lan tỏa kiến thức, hãy bật. Nếu bạn muốn giữ bản quyền và bảo vệ chất lượng thông tin, hãy chặn hoặc giới hạn truy cập theo vùng.
• Đối với các trang báo chí và nhà xuất bản chuyên nghiệp: Cân nhắc kỹ trước khi bật Google-Extended, đặc biệt nếu nội dung của bạn là kết quả đầu tư lớn về nguồn lực, công sức và có giá trị thương mại. Trong nhiều trường hợp, việc chặn bot này là cần thiết để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và tránh bị AI tái sử dụng thông tin mà không ghi rõ nguồn.

Dù bạn chọn phương án nào, lời khuyên chung là: luôn theo dõi các cập nhật mới từ Google, vì chính sách và công nghệ liên quan đến AI có thể thay đổi nhanh chóng. Đồng thời, hãy đánh giá định kỳ chiến lược dữ liệu của mình – không chỉ để bảo vệ nội dung, mà còn để tận dụng các cơ hội hiển thị và phát triển thương hiệu trong kỷ nguyên AI.